SỎI ĐƯỜNG MẬT

SỎI ĐƯỜNG MẬT

 ( Choledocholithiasis)

Sỏi đường mật là bệnh tạo sỏi trong hệ thống đường dẫn mật (bao gồm túi mật và đường dẫn mật). Triệu chứng lâm sàng của sỏi đường mật phụ thuộc vào kích thước sỏi, tính chất sỏi, vị trí sỏi, đã gây biến chứng hay chưa.

I.CHẨN ĐOÁN

1.Triệu chứng lâm sàng

- Sốt cao, rét run và vã mồ hôi.

- Vẻ mặt nhiễm trùng: môi khô, lưỡi bẩn, mệt mỏi, người gầy sút.

- Buồn nôn - nôn: đi kèm theo đau.

- Nước tiểu đậm màu.

- Đôi khi có phân bạc màu do tắc mật hoàn toàn.

- Ngứa do nhiễm độc muối mật

- Vàng da và niêm mạc mắt:từ nhẹ đến nặng. Cả 3 triệu chứng: đau, sốt, vàng da (tam chứng Charcot) diễn ra và mất đi theo một trình tự thời gian là đặc điểm nổi bật của sỏi ống mật chủ

- Túi mật căng to: có thể sờ hoặc nhìn thấy trên lâm sàng

- Gan to dưới bờ sườn 2 - 3 khoát ngón tay, ấn đau.

- Điểm đau: ấn điểm túi mật Murphy (+) hoặc cả vùng tá tụy rất đau.

2.Xét nghiệm cận lâm sàng cần làm

Một số xét nghiệm cận lâm sàng cần làm như: Công thức máu, chức năng gan, Bilirubin, Amylas máu, Lipase máu,Xét nghiệm nước tiểu,  Xquang, Siêu âm bụng,  CT Scanner, Chụp cộng hưởng từ (MRI), SPECT.

Chất chỉ điểm ung thư: AFP, PIVKA II, CEA, CA 12-5, CA 19-9, Cyfra, NSE…

III.ĐIỀU TRỊ

Việc lựa chọn phương pháp điều trị sỏi mật tùy thuộc vào vị trí của sỏi, kích thước sỏi, tính chất sỏi, đã có biến chứng hay chưa, tổng trạng chung của bệnh nhân bao gồm tuổi tác và bệnh lý kèm theo. Hiện nay, có rất nhiều phương pháp điều trị hiệu quả sỏi mật như:

- Điều trị nội khoa: Dùng thuốc chống nhiễm trùng, tan sỏi mật

- Phẫu thuật nội soi hoặc mổ hở cắt túi mật, mở ống mật chủ lấy sỏi – Dẫn lưu Kehr.

- Cắt phân thùy gan chứa nhiều sỏi.

- ERCP nội soi mật tụy ngược dòng lấy sỏi mật

- Tán sỏi mật qua da, lấy sỏi mật qua đường hầm Kehr

- Phẫu thuật cấp cứu dẫn lưu đường mật tạm thời: Dẫn lưu túi mật, Stent ống mật chủ, dẫn lưu đường mật qua da.

III. KẾT LUẬN

Một khi sỏi đường mật gây ra biến chứng thì đều rất nghiêm trọng, nguy hiểm đến tính mạng.

Do vậy, bệnh cần được chẩn đoán và điều trị sớm, theo dõi định kỳ mỗi 3-6 tháng/lần để can thiệp kịp thời.